Phường Vĩnh Tuy tưởng niệm đồng bào chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945

Ngày 31-8, UBND phường Vĩnh Tuy tổ chức lễ tưởng niệm đồng bào chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945 tại “Khu tưởng niệm đồng bào chết vì bị oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945” số 24, ngõ 339 phố Minh Khai, phường Vĩnh Tuy.

Tham dự buổi lễ có các đồng chí: Ngô Thị Thanh Hằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội, nguyên Bí thư Quận ủy Hai Bà Trưng; Nguyễn Lan Hương, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị liên quan và người dân trên địa bàn phường.

Đọc diễn văn tại lễ tưởng niệm, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Vĩnh Tuy Vũ Văn Hoạt cho biết, khu tưởng niệm đồng bào chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945, xưa kia thuộc tổng Hoàng Mai, huyện Hoàn Long, tỉnh Hà Đông, nay thuộc phường Vĩnh Tuy, thành phố Hà Nội.

Tấm bia đá “Hà Thành Hợp Thiện” (Hội Hợp Thiện Hà Thành), dựng ngày mùng 1 tháng 2 năm Bảo Đại thứ 2 (năm 1927) cho biết, năm Bính Ngọ niên hiệu Thành Thái thứ 18 (năm 1906) Hội Hợp Thiện đã mua khu đất này để xây dựng thành nghĩa trang Hợp Thiện.

Những năm 1944-1945, người dân một số tỉnh, thành lân cận đổ về Hà Nội, rất nhiều người trong số đó đã không qua được nạn đói hoành hành. Người dân Hà Nội khi đó đã tự bảo nhau quy tập thi thể của những người bị chết đói để đưa về chôn cất tại nghĩa trang Hợp Thiện.

Khu tưởng niệm do Hội Hợp Thiện xây dựng năm Tân Mão (1951), để quy tập thi thể của những người bị chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945 ở rải rác quanh khu vực nghĩa trang Hợp Thiện và một số nơi trên các đường phố Hà Nội. Năm 1963, ở địa điểm 2B Quang Trung có một số ngôi mộ vô thừa nhận cũng được quy tập về đây, đặt trên hầm mộ của đồng bào chết vì bị oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945 và cho khắc vào bia đá để ghi nhớ sự việc này.

Đồng chí Vũ Văn Hoạt cho biết, khu tưởng niệm đồng bào chết vì bị oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945 là chứng tích cuối cùng còn lại trên địa bàn toàn miền Bắc (từ Quảng Trị trở ra), sau nạn đói lịch sử năm 1944-1945. Khu tưởng niệm đã được UBND thành phố Hà Nội xếp hạng di tích Lịch sử cấp thành phố theo Quyết định số 7836/QĐ-UB ngày 18-12-2001.

Ngày 5-8-2005, UBND thành phố Hà Nội có Quyết định số 5563/QĐ-UB về việc gắn biển Khu tưởng niệm là 1 trong 47 điểm di tích cách mạng kháng chiến ở Hà Nội, với nội dung: “Đây là nơi tưởng niệm đồng bào chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1945, nơi ghi dấu tội ác của phát xít Nhật và đế quốc Pháp đã gây nên thảm họa trên 2 triệu người Việt Nam bị chết vì nạn đói”.

Đồng chí Vũ Văn Hoạt nhấn mạnh, nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn phường Vĩnh Tuy nói riêng và quận Hai Bà Trưng (cũ) nói chung, việc tổ chức Lễ tưởng niệm được tổ chức vào ngày 9 tháng 7 âm lịch hằng năm để tưởng nhớ đồng bào chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945, đồng thời nêu cao truyền thống yêu nước thương nòi của dân tộc Việt Nam.

Tại lễ tưởng niệm, các đại biểu và người dân trên địa bàn đã thắp nén hương thơm tưởng niệm đồng bào chết vì oanh tạc và nạn đói năm 1944-1945.